Teza za 0 punktów to niestety przekreślenie matury. Jak zatem napisać poprawnie tezę? Na szczęście nie jest to trudne 🙂 Żeby jednak to zrobić, trzeba zrozumieć, na czym polega teza i cała rozprawka.
Rozprawka to taka forma wypowiedzi, która dowodzi, że postawiliście słuszną tezę. No właśnie! Może zatem należy „odwrócić” sytuację i zacząć od argumentów?
Za chwilę pokażę Wam na przykładzie matury 2019 jak to zrobić.
Pytanie maturalne brzmiało: Czym dla człowieka może być wolność? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu „Dziadów” cz. III, całego dramatu Adama Mickiewicza oraz wybranego tekstu kultury.
Nasza teza to odpowiedź na pytanie – Czym dla człowieka jest wolność. Niby proste, ale skąd to mamy wiedzieć…?
Zaczynamy od przeczytania fragmentu i zastanowienia się, czym dla tego człowieka – Więźnia – jest wolność. Każdy z Was może wyczytać coś innego. Pewne jest, że wolność jest dla niego ważna, ale nie cieszy się z niej, gdyż jego kraj nie jest wolny. Nawet, jeśli nie „wyłapaliście” drugiej części, to wiecie, że wolność jest dla niego ważna. I tyle z pierwszego argumentu.
Drugim etapem jest odwołanie do III cz. „Dziadów” (bo one są całością lektury, żadna inna część). Co wyczytamy o wolności? Możliwości jest wiele. Z pewnością wolni chcą być ci wszyscy, którzy są osadzeni. Nie wiedzą przecież, czemu zostali zamknięci. Wolność jest też ważną sprawą dla Konrada. Jest zły na Boga, że ten nie dał wolności jego krajowi. Czym zatem jest wolność? Czymś istotnym.
Teraz czas na inne dzieło.
Dobrze wziąć literaturę obozową. Świetnie nadaje się do tego „Inny świat”. Możecie także powołać się na jakiś film, który znacie, a w którym ten problem jest poruszany. Zastanówcie się, jak tam jest poruszany ten problem. Czym dla bohatera jest wolność? Bez wątpienia będzie czymś ważnym. Przecież gdyby tak nie było, nie przyszedłby Wam ten argument do głowy.
Odpowiedź na pytanie jest Waszą tezą. Może brzmieć najprościej. Dla każdego człowieka wolność może być czymś innym, ale zawsze jest czymś ważnym, istotnym.
To najprostsza teza. Banalna, prawda? Ale wystarcza, by dostać za nią co najmniej 3 pkt. Zatem – pomyśl najpierw nad tym, co wynika z argumentów i dopiero potem napisz tezę. Wtedy oczywistym będzie, że teza jest odpowiedzią na pytanie i nie może być to teza zła.
Możesz też postawić hipotezę. To właśnie pytanie zadane na początku. Potem rozważasz, to, co pisałam o poszczególnych argumentach. Na końcu piszesz tezę. Dokładnie odpowiadasz na pytania – czym jest wolność.
Jeśli pytanie daje Ci możliwość wyboru – tak, jak na maturze 2017 – Praca – pasja czy obowiązek? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Ziemi, planety ludzi Antoine’a de Saint-Exupéry’ego oraz do wybranych tekstów kultury.
W takim przypadku możesz odpowiedzieć tezą – Praca to pasja. Lub inną tezą – Praca to obowiązek. Tezę możesz połączyć, to teza ambiwalentna. Będzie brzmiała – Praca może być zarówno pasją, jak i obowiązkiem. Możesz też zastosować hipotezę.
Mam nadzieję, że już rozumiesz czym jest teza. 🙂
Jeśli masz pytania skontaktuj się ze mną tu lub na Facebooku.
https://www.facebook.com/nowa.matura.polski